ماده 13- خلاصه توصيف اختراع عنوان اختراع : ميكروفيلتراسيون گروه هاي آمين ، آميد و سيانيد دود سيگارت توسط ميكروسيليكاي استخراجي از گياهان. در سالهاي اخير مراكز تحقيقاتي بخش عمده اي از تحقيقات خود را براي پيدانمودن جاذب هايي با قابليت جذب انتخابي تركيبات دود سيگارت اختصاص داده اند . با توجه به ساختار گروه هاي عاملي آمين ، آميد و سيانيدي ميتوان از تركيبات سيليسي و سيليكاتي جهت جذب آن استفاده نمود . جهت تهيه ميكرو سيليكا گياه دم اسب مورد نياز از مناطق جنگلي روستاي سراج محله شهرستان بهشهر تهيه گرديد . گياه فوق پس از انتقال به آزمايشگاه در دماي 60 درجه سانتيگراد و طي مدت 48 ساعت در آون قرار داده شد تا كاملاً خشك گردد . سپس ابتدا كاملاً سوزانده شده و سپس خاكستر حاصل در دماي 1200 درجه سانتيگراد و به مدت زمان 4 ساعت در كوره الكتريكي مدل CARBOLITE حرارت داده شد و پس از خنك شدن ميكروسيليكاي حاصل به شكل پودرهاي سوزني شكل و سفيد رنگ از كوره خارج گرديد ( شكل1) .پودر حاصل مورد آناليز تصويربرداري با ميكروسكوپ الكترونيكي روبشي قرار گرفت و نوع ساختار و اندازه ذرات ان تعيين گرديد (شكل2 ) . نتايج نشاندهنده اندازه ذرات 1 تا 4 ميكرومتر براي ميكروسيليكاي فوق مي باشد . مقدار 5 ميليگرم ميكروسيليكاي استخراجي درون فيلتر سيگارت قرار داده شد . .افت فشار سيگارت mmC 118 (ميليمتر آب بر هر نخ سيگارت ) اندازه گيري گرديد و سيگارت ها توسط ماشين دود قديمي مدل FILTRONA CSM تحت شرايط استاندارد سوزانده شد . ميكروسيليكاي حاوي تركيبات دود جهت استخراج تركيبات ، درون 100 ميلي ليتر متانول HPLC شركت مرك قرار گرفته و به مدت 8 ساعت با شيكر مدل GERHARDT,LS2 و با دور rpm6 شيكر گرديد . محلول پس از فيلتراسيون به دستگاه كروماتوگرافي گازي – اسپكتروسكوپي جرمي( GC/MS‌) مدل QP2010 شيمادزو با گاز حامل هليم با خلوص 99/99% و با نرم افزار كتابخانه NIST - WILLY22 طبق برنامه معين تزريق گرديد : نتايج نشان دهنده جذب بالا و نشان داد بالاترين جذب مربوط به تركيبات زير مي باشد : N,N-dimehyl formamide, 4-piperidin-1-yl-oxazolidin-2-one, N-6-dimethylmalonyl-2-methylpiperidine-1-carbaldehyde, Ethylhydrazine oxalate, Methylfluoroacetonitrile, Ethanediimideic acid dihydrazide, Pyrolle, 2-(hydroxyimino)ethyl acetate, N-acetyl-N-(acetyloxy) acetamide, Methyl phenidate, 2-piperidineneacetic acid, alpha, alpha ,-phenyl-,methyl ester, 1-[2-(1,3-cyclopentadien-1-yl)ethyl]pyrolidine, Nicotine, N-(1-hydroxy-4-oxo-1-phenylperhydroquinolizine-3-yl) carbamic acid benzyl ester, Hydrazoic acid, 1-epislaframine, 2-allyl-3,5-dimethylpyrazine, 1-benzoyl-1h-napht[2,3-d]imidazole-6,7-di carboxylic anhydride, Propionic amide, Ammonium carbamate, L-( -)alpha-alanine, Acetaldehyde, 2-cyanoaziridine, 8-azidoadenosine, Tertadecylaldehyde, 1-cyano-1-thioethyl(1/-ethoxy)cyclopentane, Nitrosotrimethyleneimine, 4-cyano-4-thioethyl(1/-ethoxy)hepta-1,6-diene, Formaldehyde oxime trimer, Nitrosomethan amine, 1-(2-methoxy ethyl) hydrazine. نتايج نشان ميدهد ساختار اسيدي لويس ميكروسيليكا قابليت جذب تركيبات داراي الكترون شناور را دارا ميباشد .

خلاصه توصيف اختراع عنوان اختراع : بيوفيلتر تركيبات مضر دود سيگارت دود حاصل از سوختن توتون درسيگارت بالغ بر 4000 نوع تركيب شيميايي بوده كه عمده آن تركيبات براي انسان مضر مي باشند كه 14 نوع سرطان ، 20نوع سكته و80نوع ديگر بيماري ناشي از آن به اثبات رسيده است يكي از مهمترين روش هاي كاهش مضرات دود سيگارت استفاده از تركيبات جاذب در فبلترهاي سيگارت مي باشد كه جهت جذب تركيبات مختلف دود شامل قطران،نيكوتين ،منواكسيدكربن و...مورداستفاده قرار مي گيرند . درسالهاي اخير مراكز تحقيقاتي بخش عمده اي از تحقيقات خودرا براي پيدانمودن جاذب هايي با قابليت جذب انتخابي تركيبات دود سيگارت اختصاص داده اند دراختراع فوق همئگلوبين (hb )استخراجي از خون گوسفند وهموگلوبين خالص خريداري شده پس از دياليز توسط كيسه دياليز باكتري زدايي توسط فنيل متيل سولفونيل فلورايد (pmsf )كنترل پيوسته هدايت الكتريكي محلول تا تثبيت هدايت وبازيافت توسط فريزدراير در اب ديونيزه با هدايت الكتريكي 2/0 محلول وپس از بهينه سازي شرايط برروي كربن فعال پرليت معدني وهيوميك اسيد نشانده شد با كنترل مقدار هموگلوبين وجاذب بهترين شرايط جذب آن بهينه سازي گرديد سپس تركيب c-hb وper-hb وha-hb درفيلتر سيگارت قرار گرفت وپس از تعيين بهترين افت فشار با ماشين دود قديمي مدل filtrona,csm سوزانده شده وسپس جاذب ها از فيلتر خارج ودر 100ميلي ليتر متانول خالص قرار گرفت تااستخراج تركيبات جذب شده بر روي آن انجام گيرد محلول حاصل به دستگاه كروماتوگرافي گازي – اسپكتروسكوپي جرمي (gc/ms )مدل qp2010 شيمادزو تزريق گرديد ونتايج حاصل نشان دهنده جذب مناسب بسياري از تركيبات زيان اور دودسيگارت خصوصا جذب بالاي بنزيل الكل بود بهترين جذب مربوط به گروه هاي زيربود -منوكسيد كربن -تركيبات pah (پلي اروماتيك):بنزن ،فنل،آنتراسن،فنانترن ،نفتالن ،نيكوتين،نئوفتاديانو مشتقات آن ها -تركيبات آزو: هيدوازين ، آمين ،،ميد،آزيد،استونيتريل بنزن س.لف.نيلو، پيريدين ، تركيبات نيترو ف نيتروزو،سيانيد،اكسيم ومشتقات انها -فرمالدئيئ، استالدويدوتركيبات الكلي ومشتقات آنها -فلزات سنگين هم چنين مراحل جذب هموگلوبين برروي كربن فعال وجذب دود سيگار برروي ان توسط تصاوير ميكروسكوپ الكترونيكي (sem )كنترل شده ومورد تاييد قرار گرفت

چوب سيگار جاذب تركيبات فنوليك و فلزات سنگين دود سيگارت تركيبات فنوليك با اسامي فنول، رزورسينول، كاتكول، متا كرزول، ارتو كرزول و پارا كرزول جزء تركيبات بسيار مضر و سرطان زاي دود سيگارت ميباشند كه فيلتر استات سلولز قادر به كاهش موثر آن نميباشد. همچنين تركيبات فلزات سنگين ( سرب، كروم، آرسنيك، كادميم، سلنيوم و ...) در دود سيگارت يافت شده كه مي توانند عملكرد سيستمهاي مختلف بدن مانند خون، عروق قلبي، غدد هورموني درون ريز، سيستم گوارشي اعصاب مركزي و محيطي، توليد مثل و مسيرهاي توليد انرژي را مختل كنند كه عملكرد ضعيف فيلتر استات سلولز باعث ورود بخش بالايي از آن به بدن مصرف كننده سيگارت مي گردد . نتايج تحقيقات انجام گرفته توسط محققين شركت دخانيات ايران ( داوطلبان ثبت اختراع فوق) نشان مي دهد پرليت كه يك ماده معدني بسيار ارزان قيمت با ساختار آلومينوسيليكات بوده قابليت جذب بسيار بالاي تركيبات فنوليك دود سيگارت مي باشد . همچنين هيوميك اسيد كه بيوپليمري ارگانيك ميباشد قابليت جذب بالاي تركيبات فلزات سنگين در دود سيگارت دارا ميباشد . در اين اختراع تركيبي از پرليت و هيوميك اسيد با توجه به اثرات هريك از آنها در جذب برخي از تركيبات دود حاصل از سوختن سيگارت در چوب سيگارت Cigarette Holder استفاده خواهد شد. چوب سيگارت فوق شامل سه قسمت بوده كه جاذب هاي پرليت و هيوميك اسيد در قسمت مياني آن قرار مي گيرد . قسمت جلوي آن به فيلتر سيگارت متصل شده و قسمت انتهايي آن جهت قرار گرفتن در دهان شخص سيگاري به كار ميرود . هنگام پك زدن به چوب سيگار ، دود از فضاي مياني جاذب ها عبور كرده و بخش عمده مواد سمي فنوليك و فلزات سنگين دود جذب شده و دود تصفيه شده وارد بدن شخص سيگاري مي گردد .

بر خلاف تصور و باور عمومي كه معتقدند ضرر قليان از سيگارت و ساير مواد دخاني كمتر بوده و آب قليان جلوي مواد مضر و سمي آن را مي گيرد ولي با توجه به ميزان و مدت مصرف قليان بايد اذعان نمود كه ضرر و عوارض جسمي استعمال قليان از سيگارت و ساير مواد دخاني نه تنها كمتر نبوده بلكه ميزان و نوع عوارض آن بيشتر مي باشد. بنابراين براي آگاهي دادن به جامعه نياز مي باشد كه ميزان قطران و نيكوتين موجود در دود قليان اندازه گيري شود براي انجام اين كار نياز به دستگاهي مي باشد كه بتواند همانند انسان قليان را استعمال كرده و دود حاصل را براي آناليز جمع آوري نمايد. بنابراين ماشين دود قليان با هدف تعيين ميزان قطران و ينكوتين موجودر در دود حاصل از استعمال تنباكو در قليان طراحي و ساخته شد. ماشين دود قليان همانند انسان قليان را استعمال كرده و تركيبات دود آن در فيلتر كمبريج جمع آوري مي شود كه پس از استخراج تركيبات براي اندازه گيري قطران و نيكوتين مورد استفاده قرار مي گيرد. ماشين فوق از چهار قسمت قليان هولدر فيلتر كمبريجچ پمپ خلاء و سيستم الكتروني كنترل تشكيل شده است.

- ] آلكالوئيدهاي موجود در بازار ايران كه با نام تجاري نيكوتين به فروش مي رسد تماما وارداتي مي باشند. در استخراج آلكالوئيدهاي توتون و تنباكو از روش استخراج با حلال استفاده مي شود كه مراحل استخراج طولاني بوده و راندمان مناسبي ندارد همچنين در اين روش بازيافت حلال بطور كامل انجام نمي شود. جهت كاهش مراحل استحصال آلكلوئيدهاي توتون و تنباكو و افزايش راندمان استخراج در اختراع فوق پس از خشك كردن برگ و پسماند برگي توتون و تنباكو در دماي 70 درجه ساتيگراد آنرا آسياب نموده از الك 2 ميلي متر عبور مي دهيم. پودر حاصل را در مخزن دستگاه تقطير با بخار آب قرار داده با استفاده از حلال قليايي محيط را قليايي مي نمايم، سپس با استفاده از بخار آب آلكالوئيدهاي آزاد موجود در محيط قليايي را بخار نموده در قسمت مبرد دستگاه تقطير ميعان نموده به همراه بخار آب مايع شده در ظرف حاوي حلال آلي تثبيت مي نمايم. پس از اين مرحله آلكالوئيدهاي آزاد را كه به صورت يك فاز جداگانه از فاز آب و فاز آلي وجود دارد با استفاده از قيف دكانتور جداسازي مي شود. نيكوتين استخراجي داراي خلوص 99% و رنگ شفاف بوده و خلوص محصول توسط آناليز GC/MS مورد ارزيابي قرار گرفته است.[